حالت تفکر

نوشته حسین بهنودی در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳

انگار دارید بلند بلند فکر می‌کنید!

تابه‌حال برایتان پیش آمده که هنگام حل یک مسئله‌ی ریاضی سخت، تمام مراحل را قدم به قدم روی کاغذ بنویسید یا با خودتان بلند بلند حرف بزنید؟ این کار به شما کمک می‌کند تا افکارتان را منسجم کرده و به جواب درست برسید. «حالت تفکر» (Thinking mode) در هوش مصنوعی دقیقاً همین کار را می‌کند.

وقتی این قابلیت فعال باشد، هوش مصنوعی قبل از ارائه پاسخ نهایی، «فرآیند فکر کردن» و استدلال خود را به شما نشان می‌دهد. این ویژگی به خصوص برای حل مسائل پیچیده مانند معماهای منطقی یا مسائل ریاضی بسیار مفید است. در واقع، به جای اینکه فقط جواب آخر را ببینید، می‌توانید مسیری که هوش مصنوعی برای رسیدن به آن جواب طی کرده است را مشاهده کنید.

چرا باید از حالت تفکر استفاده کنیم؟

استفاده از حالت تفکر مزایای زیادی دارد. تصور کنید در حال کار روی یک پروژه تیمی هستید. اگر یکی از اعضای تیم بدون هیچ توضیحی فقط نتیجه نهایی کارش را به شما تحویل دهد، ممکن است کمی گیج شوید یا نتوانید به راحتی با او همکاری کنید. اما اگر او مراحل کارش و دلایل تصمیماتش را با شما در میان بگذارد، همه چیز شفاف‌تر و قابل فهم‌تر می‌شود.

«حالت تفکر» هوش مصنوعی را به چنین هم‌تیمی شفافی تبدیل می‌کند. با دیدن فرآیند فکری او، می‌توانید:

  • به پاسخ‌ها اعتماد بیشتری کنید: وقتی می‌بینید هوش مصنوعی چگونه به این نتیجه رسیده، راحت‌تر می‌توانید به درستی آن اطمینان کنید.
  • اشکالات احتمالی را پیدا کنید: اگر پاسخ نهایی اشتباه بود، با بررسی مراحل تفکر می‌توانید بفهمید که کجای کار ایراد داشته است.
  • یاد بگیرید بهتر پرامپت بنویسید: با مشاهده اینکه هوش مصنوعی چگونه پرامپت شما را تفسیر و پردازش می‌کند، یاد می‌گیرید که در آینده چگونه پرامپت‌های بهتری برای آن بنویسید.

بودجه تفکر (Thinking Budget)

این مفهوم را می‌توان به «بسته اینترنت» گوشی شما تشبیه کرد. همان‌طور که شما برای وب‌گردی و استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف، حجم مشخصی اینترنت دارید، هوش مصنوعی هم برای فکر کردن به یک مسئله، به منابع و «انرژی» محاسباتی نیاز دارد.

«بودجه تفکر» به شما این امکان را می‌دهد که میزان این «انرژی» را کنترل کنید. برای کارهای ساده، مانند خلاصه‌ کردن یک متن کوتاه یا پاسخ به یک سؤال معمولی، می‌توانید بودجه کمتری اختصاص دهید. این کار باعث می‌شود هوش مصنوعی سریع‌تر و با هزینه کمتری به جواب برسد. اما برای وظایف پیچیده‌تر، مانند حل یک مسئله چند مرحله‌ای، کدنویسی پیشرفته یا تحلیل یک موضوع عمیق، می‌توانید بودجه بیشتری در نظر بگیرید تا به مدل اجازه دهید «سخت‌تر» و «عمیق‌تر» فکر کند و پاسخ دقیق‌تری ارائه دهد.

  • بودجه تفکر پایین: زمانی که به پاسخ‌های سریع برای کارهای ساده نیاز دارید، مثلاً وقتی می‌خواهید به سؤالات آسان پاسخ دهد.
  • بودجه تفکر بالا: هنگامی که با یک چالش پیچیده روبرو هستید، مثلاً در حال نوشتن یک داستان خلاقانه با شخصیت‌های متعدد هستید.

با درک و استفاده درست از «Thinking Mode» و «Thinking Budget»، شما دیگر یک کاربر معمولی نیستید، بلکه به یک کوچ برای هوش مصنوعی تبدیل می‌شوید. شما می‌توانید فرآیند فکری آن را هدایت کنید، منابعش را مدیریت نمایید و در نهایت، به نتایجی برسید که دقیقاً مطابق با ایده و خلاقیت شماست. پس از این پس این دو ابزار قدرتمند را به کار بگیرید و از کنترل بیشتری که بر روی هوش مصنوعی دارید، بهره ببرید.

تمرین:

برای سناریوی زیر یک پرامپت بنویسید و آن را با Thinking بالا و پایین به هوش مصنوعی بدهید و دو پاسخ را با هم مقایسه کنید.

سناریو: یک نامه خیالی از زبان «امیرکبیر» به «ناصرالدین شاه» بنویسید. این نامه باید در آخرین شب زندگی امیرکبیر در حمام فین کاشان نوشته شده باشد. در این نامه، امیرکبیر باید:

  • احساسات شخصی خود (ترکیبی از ناامیدی از شاه و آرزومندی برای آینده ایران) را بیان کند.
  • به سه مورد از مهم‌ترین اصلاحات خود (مانند تأسیس دارالفنون) اشاره کرده و دلیل اهمیت آن‌ها برای آینده کشور را برای شاه توضیح دهد.
  • نامه را با یک وصیت یا هشدار به شاه در مورد آینده ایران و خطراتی که کشور را تهدید می‌کند، به پایان برساند.
  • سبک نگارشی آن دوره زمانی باشد و با لحنی دلسوزانه و در عین حال قاطع باشد.